Tuje w ogrodzie – jak dbać, żeby były piękne i zdrowe przez długie lata?

1. Podlewanie tuj – podstawowy zabieg pielęgnacyjny

Tuje źle znoszą długotrwałą suszę. Ich system korzeniowy nie sięga głęboko, dlatego potrzebują regularnego podlewania, szczególnie w okresie upałów i bezśnieżnych zim.

• Zalecane zużycie wody: ok. 10–15 litrów na 1 m² podłoża.
• Najbardziej wrażliwe są młode sadzonki oraz tuje rosnące w glebach piaszczystych.
• Najlepszą porą do podlewania jest wczesny poranek lub późne popołudnie.

2. Nawożenie tuj – jak i kiedy?

Bez odpowiedniego nawożenia tuje mogą tracić kolor, słabnąć i stawać się podatne na choroby. Nawożenie wspiera ich wzrost, gęstość i odporność.

🟢 Wiosna (marzec–maj) – stosujemy nawozy z przewagą azotu, które pobudzają intensywny wzrost pędów.
🟡 Lato (czerwiec–lipiec) – nawozy regenerujące, np. z dodatkiem mikroelementów.
🟠 Jesień (sierpień–wrzesień) – stosujemy nawozy z fosforem i potasem, wspomagające przygotowanie roślin do zimy.
🔴 Unikamy nawożenia późną jesienią – rośliny muszą przejść w stan spoczynku.

3. Przycinanie tuj – dla gęstości, zdrowia i formy

Regularne przycinanie tuj to klucz do zachowania ich pięknego, zwartego pokroju. Zaniedbane tuje szybko się przerzedzają, a ich gałęzie wyginają się i tracą estetykę.

Najlepsze terminy cięcia:

• Wiosna – po ustąpieniu przymrozków (marzec–kwiecień),
• Lato – w czerwcu/lipcu,
• Jesień – najpóźniej do końca sierpnia.

Korzyści z przycinania:

• zagęszczenie korony,
• lepsza cyrkulacja powietrza,
• ograniczenie chorób grzybowych,
• zachowanie funkcji żywopłotu.

4. Co zrobić z zaniedbanymi tujami?

Nie każdy żywopłot wymaga natychmiastowej wymiany czy wycinki. Nawet mocno zaniedbane tuje można uratować!

Dzięki przemyślanym zabiegom pielęgnacyjnym – jak stopniowe przycinanie tuj, nawożenie czy poprawa nawodnienia – można odbudować dawny wygląd tuj w ciągu 2–3 lat. To tańsze i bardziej ekologiczne rozwiązanie niż wycinka i nowe nasadzenia.

Zaniedbane tuje mogą mieć:

• nieregularny kształt ("kalafiory"),
• prześwity spowodowane ciężarem gałęzi,
• zbrązowiałe, suche pędy od środka,
• przerośnięte wierzchołki,
• prześwietlenie od spodu.

W takich przypadkach prace rozkładamy na etapy, aby nie osłabić roślin – ich kondycja poprawia się stopniowo, ale skutecznie. Poniżej kilka zdjęć tuj które są w trakcie odbudowy.

5. Wycinka tuj z ogrodu  

Tuje są roślinami długowiecznymi i zazwyczaj nie wymagają częstej wymiany, jednak zdarzają się sytuacje, w których ich wycinka tuj staje się konieczna. Najczęstsze powody to choroby, znaczne przerzedzenie, uszkodzenia mechaniczne lub zbyt duży rozrost roślin, który zaburza estetykę ogrodu czy utrudnia użytkowanie terenu. Wycinka tuj może być również potrzebna podczas przebudowy ogrodu lub inwestycji budowlanych.

Choć z punktu widzenia botanicznego i dendrologicznego – tuja to drzewo, to urzędzinicy nie zawsze tak do tego podchodzą. Z mojego doświadczenia dopóki tuje są małe, to są traktowane przez urzędników za krzewy, ale kiedy już ich pień osięgnie wymiar 50cm obwodu to zaczynaja być traktowane, z punktu formalno prawnego za drzewo.

Dlatego zanim zlecimy wycinkę tuj - warto zmierzyć obwody drzew, gdyż kary za samowolne wycięcie tuj nie są wcale takie małe - thuja, czyli żywotnik zachodni, znajduje się w najdroższej grupe drzew, kara za wycinkę wynos od 170zł za każdy cm obwodu drzewa!!!

6. Usuwanie korzeni po tujach  

Po wycięciu tuj pozostaje kwestia usunięcia korzeni, które mogą przeszkadzać w dalszym zagospodarowaniu terenu. Najczęściej stosuje się dwie metody:

1. frezowanie korzeni po tujach
2. lub mechaniczne wyrywanie karp

Frezowanie korzeni to szybki i precyzyjny sposób, który pozwala rozdrabniać pozostałości pnia i korzeni nawet do 30 cm poniżej poziomu gruntu – idealne rozwiązanie, gdy planujemy nowe nasadzenia w tym samym miejscu.

Wyrywanie karp jest bardziej inwazyjne i wiąże się z większym nakładem pracy oraz ryzykiem uszkodzenia pobliskich roślin czy instalacji, ale bywa konieczne przy bardzo rozbudowanych systemach korzeniowych. Wybór metody zależy od warunków terenowych i planów zagospodarowania ogrodu.